KÜRT KÜLTÜRÜ ADINA GÜZEL BİR YAYIN
Bext nadım bı text. - Bahtı tahta değişmem.
Bı desta berda bı lınga bıdû gerya. - Elini bıraktı, ayağı ile ardına düştü.
Bı dınyê bışêwır bı aqlê xwe bık. - Dünyaya danış,
aklına göre yap.
Bıla avıs be kengi dızê bıla bızê. - Gebe olsun da ne zaman doğurursa doğursun.
Bıla cwangê rokê bım, ne çêleka sed roji bım. - Bir günün boğası olayım, yüz günün ineği olmayayım.
Bıla dılê mı bı dıl be bıla tûrê kırasê mû lı mı be. - Gönlüm hoş olsun da varsın giysim kıldan olsun.
Bıla hespê çê be bıla bê nal be. - İyi at olsun da varsın nalı olmasın.
Bıla rû bêşe zık ne êşe. - Yüz acısın, karın ağrımasın.
Bırindar bı bırina xwe zane. - Yaralı yarasını bilir.
Bı xweziya dest nagihê baqê keziya. - Keşke ile eller saç örgüsü demetine yetişmez.
Carna mırov jı yarê diya xwere dıbê yabo. - Gün olur insan anasının dostuna baba der.
Çavê derigırtiya lı ê derivekıryaye. - Kapısı kapalı olanın gözü kapısı açık olandadır.
Çêlikê mara bê jahr nabın. - Yılanın yavrusu zehirsiz olmaz.
Çıra jı korare def jı kerare bêfêdeye. - Çıranın köre, davulun sağıra yararı yoktur.
Çû dermanê mizê gû lê esıri. - Sidik ilacına gitti kabız oldu.
Dara xweziya şin nabe. - Keşkenin ağacı yeşermez.
Darê jı bıni nebır. - Ağacı kökünden kesme.
Deryê xerata bı bena gırêdayiye. - Marangozun kapısı iple bağlıdır.
Deryê xwe bıgır ciranê xwe sız dernex. - Kapını kapa, komşunu hırsız çıkarma.
Destê xebıti lı ser zıkê têre. - Çalışan el tok karnın üstündedir.
Destkê bıvır ne jı darê be dar nakeve. - Baltanın sapı ağaçtan olmazsa ağaç devrilmez.
Dev dıxwe rû fedi dıke. - Ağız yer yüz utanır.
Dêhn ne dêhnın; ê jı wan bawer dıkın dêhnın. - Deliler deli değil onlara inananlar delidir.
Dê û dotê şerkırın, bêaqıla bawer kırın. - Ana kız kavga ettiler, akılsızlar inandı.
Dıbêjın tu lı rê qede û bele lı rê. - Derler ki sen yola çıkınca kaza bela birlikte yola çıkar.
Dıkana Bekıro; du qalıb sabûn û çar torbe xwê. - Bekir'in dükkanı; iki kalıp sabun, dört torba tuz.
Dılê şıvên bıxwaze kare jı nêri şir derxe. - Çobanın gönlü isterse tekeden süt çıkarır.
Dılê tırsonek sênga gewr nabine. - Korkak yürekli ak göğsü göremez.
Dınya guleke, bêhn bıke û bıde hevalê xwe. - Dünya bir güldür, kokla ve arkadaşına ver.
Dınya lı dınyê; çavê gur lı mihê. - Dünya durdukça kurdun gözü koyundadır.
Dit ezım nedit dızım. - Gördüyse benim, görmediyse hırsızım.
Dûjmınê te gêrıkek be ji disa hesabê xwe bıke. - Düşmanın bir karınca bile olsa önlemini al.
Dûr bi nure. - Uzak ışıklıdır.
Eger xêr bê welatekiwê bıgıhije hemı cihê welât. - Eğer bir ülkeye iyilik gelirse ülkenin her yerine ulaşır.
Erd bırınc be, av rûn be, ku xwedi tunebe zû xelas dıbe. - Yer pirinç olsa, su da yağ, sahibi yoksa tez biter.
Eyarê bênamûsa fırehe. - Namussuzun postu geniştir.
Ez çı dıbêjım bılûra mı çı dıbêje. - Ben ne diyorum kavalım ne çalıyor.
Ez ezım tu tuye. - Ben benim sen sensin.
Ez hêdi dımeşım bela dıghê mı, ez zû dımeşımez dıghêm bela. - Yavaş yürüyorum bela bana yetişiyor, hızlı yürüyorum ben belaya yetişiyorum.
Ê dızya hıngıv bıke wê mêş pêvedın. - Bal hırsızını arı sokar.
Ê jınê berde lı paniyê nanêre. - Karıyı boşayan ardından bakmaz.
Ê ne dı şerde be şêre. - Kavgada olmayan aslan kesilir.
Ê rabe cihê wi, ê bımre jina wi dımine. - Kalkanın yeri, ölenin karısı kalır.
Êş hat Şam'ê, ecelhati mırın. - Bulaşıcı hastalık Şam'dan geldi, eceli gelenler öldü.
Fala qereçiya lıhev derdıkeve. - Çingenenin falı birdir, atar tutturur.
Feqir çûn xwe dalıqinın ditın ku dewlemend lı ba dıbın. - Fakir kendini asmaya gitti, zenginlerin ipte sallandıklarını gördü.
Galgala ket nav dev û dırana, wê bıgere lı bajar û şarıstana. - Ağız ve dişerin arasına düşen söz, kentleri memleketleri dolaşır.
Giha dıbın kevırde namine. - Taşın altında ot kalmaz.
Gotna rast bı mırov ne xweş tê. - Doğru söz insana hoş gelmez.
Gul ew gul bû baran ji lê hat şıl bû. - Gül gül değildi, yağmur yağdı mahvoldu.
Gur dikujin qijak dıxun. - Kurt öldürür karga yer.
Ha kevır lı cer ket ha cer lı kevır ket. - Ha taş testiye değmiş ha testi taşa.
Hechecikê sılava lı hecêk. - Ey kırlangıç hacca selam söyle.
Hemı çêlek tên dotın, hemi gotın nayên gotın. - Her inek sağılır, her söz söylenmez.
Hem jı dêrê bû hem ji jı mızgeftê. - Hem kiliseden oldu hem de camiden.
Hem serê xwe dışkine hem ji xercê xwe dıde. - Hem başını kırdırıyor, hem de vergisini ödüyor.
Here mıletan, bıgre adetan. - Uluslara git, gelenekler öğren.
Her giha lı ser koka xwe şin tê. - Her ot kendi kökü üzerinde yeşerir.
Her kezizerek sımbêlsorek lı hımbere. - Her sarı örgülünün yanıbaşında bir kaytan bıyıklı vardır.
Her tışt jı zıravi mırov jı stûri dıqete. - Her şey incelikten, insan kabalıktan kopar.
Heta mı xwe naskır mal lı xwe xelas kır. - Kendimi tanıyıncaya kadar malımı bitirdim.
Hevalê bêje "heval heval" mede dû. - "Arkadaş arkadaş" diyen arkadaşın ardından gitme.
Heyfa cıwaniyê piri lı pêye. - Yazık gençliğe, yaşlılık ardından geliyor.
Heywana tu bıgerini wê erzan bıbe. - Gezdirdiğin hayvan ucuz olur.
Hın dıkın hın dıxwun. - Kimi yapar kimi yer.
Hıngıvê debeye dı eyarê kâçıkdaye. - Süzme baldır ama it postu içindedir.
Hûrık hûrık dagır tûrık. - Ufak ufak doldur dağarcığını.
Jı hırçkê du eyar dernayê. - Bir ayıdan iki post çıkmaz.
Jın kelehe mêr gırtiye. - Kadın kaledir erkek tutsaktır.
Jı pıra pır dıçe jı hındıka hındık. - Çoktan çok gider, azdan az.
Jı rovi fenektır tune jı eyarê wi pırtır tune. - Tilkiden kurnaz yoktur, derisinden de çok yoktur.
Jı xelkêre masigıro jı xwere kwêsigıro. - Elaleme balıkçı kendine kaplumbağacı.
Kanya ku tu avê jê vexwi kevra navêjyê. - Su içtiğin kaynağa taş atma.
Karê ne jı mıre bayê wê dı ser mıre. - Benim olmayan işin yeli üzerimden geçsin.
Keçkê bêbav çiyayê bêav. - Babasız kız susuz dağ gibidir.
Keda helal dıbe mû naqete, keda haram bıbe weris ji dıqete. - Helal ekmek kıl olsa kopmaz, haram ekmek halat da olsa kopar.
Kes nakeve gora kesi. - Kimse kimsenin mezarına girmez.
Ku kela şorbê çû buhayê heskê pere nake. - Çorba taşarsa kepçenin değeri para etmez.
Kumê rasta tım qetyayiye. - Doğru kişinin külahı hep yırtıktır.
Kurmê şiri heta piri. - Ana sütündeki kurt ölüme kadar.
Ku te gırt bermede ku te berda bı dû nekeve. - Tuttunsa bırakma, bıraktınsa ardına düşme.
Kûçık jı kê bıtırse bı wi ali dıreye. - Köpek korktuğu yana havlar.
Lê kaliyê lê koriyê; mırın çêtırejı feqiriyê. - Ah yaşlılık ah körlük; ölüm yoksulluktan iyidir.
Lı bejnê neri bı zêra kırî, laçek rakır kertkê guri. - Boyuna posuna baktı altınla aldı, örtüsünü kaldırdı kel çıktı.
Lı kerê mırî dıgere ku nala jêke. - Ölmüş eşek arıyor ki nalını kopara.
Mala me lı çoyê meye; çoyê me lı ser mılê meye. - Evimiz sopamızda, sopamız omzumuzun üstündedir.
Malê axê dıçe canê xulêm dêşe. - Ağanın malı gider uşağın canı yanar.
Malê çamêrki û xesiski wek hev dıre. - Cömerdin malıyla cimrinin malı aynı oranda harcanır.
Mal lı ser malê nabe. - Ev üstünde ev olmaz.
Mal mala teye lê bı alyê fıraxa nere. - Ev evindir ancak mutfak tarafına gitme.
Meger lı newala nebin xeyala. - Vadilerde dolaşma, kabus görme.
Mêja Kurmanca ne ibadete, adete. - Kürt'ün namazı ibadet değil adettir.
Mêrê qels du cara şer dıxwaze. - Güçsüz adam iki kez kavga ister.
Mırın mırıne xırexır çıye? - Ölüm ölümdür, hırıltı nedir?
Mırişka bıgere wê lıngê wê bı zelq be. - Gezen tavuğun ayağında pislik olur.
Mırov bı carkê qûnek nabe. - Bir seferle ibne olunmaz.
Mırov xwe bı destê xwe ne xurine xura mırov naşkê. - İnsan kendini kendi eliyle kaşımazsa kaşıntısı geçmez.
Nabêjın kê kır; dıbêjın kê got. - Kim yaptı demezler kim söyledi derler.
Nan û pivaz hebe nexweşi çavreşiye. - Ekmek ve soğan olursa hastalık çekememezliktir.
Navê gur derketiye; rovi dınyaxera kır. - Kurdun adı çıkmış; tilki dünyayı yıktı.
Ne dujmınê xeraba bın; dujmınê xerabiyê bın. - Kötülerin düşmanı değil kötülüğün düşmanı olun.
Ne fene, ev çı dar û bene? - Tuzak değilse, bu ne değnek ve iptir?
Ne xwar ne da hevala, geni kır avêt newala. - Ne yedi ne arkadaşlara verdi, kokuttu vadilere attı.
Nıvışta bê tışt, xwedyê xwe kuşt. - Ücretsiz muska sahibini öldürdü.
Pısik ne lı male mışk Evdırrehman'e. - Kedi evde olmayınca fare Abdurrahman kesilir.
Pivaz, çı sor çı sıpi. - Soğan, ha kırmızı ha beyaz.
Qantır nazê xwê şin nayê. - Katır doğurmaz, tuz yeşermez.
Qedrê gulê çı zane; kelbeş dıvê kerê reş. - Gülün değerini ne bilir; devedikeni ister kara eşek.
Qûna wê qûna mırişkêye hêkê qaza dıke. - Götü tavuk götüdür kaz yumurtası yumurtluyor.
Reng rengın, sor bı dengın. - Renk renktir, kırmızı ünlüdür.
Rûyê reş ne hewci teniyêye. - Kara yüze is gerekmez.
Serê du berana dı beroşkêde nakela. - İki koçun başı bir tencerede kaynamaz.
Sê wêne dost hene: Nano, gano, cano. - Üç türlü dost vardır: yiyici, ırz düşmanı, candan dost.
Sımbêl bı pısika ji heye. - Bıyık kedide de vardır.
Şahdê rovi terya wiye. - Tilkinin tanığı kuyruğudur.
Şeb û şekır çûn Diyarbekır, şekır rûnişt deng nekır, şeb rabû pesnê xwe kır. - Şap ile şeker Diyarbakır'a gittiler, şeker sustu oturdu, şap kalktı kendini övdü.
Şerê sıbehê jı xêra êvarê çêtıre. - Sabahın kavgası akşamın hayrından iyidir.
Şeva reş keleha mêraye. - Kara gece yiğidin kalesidir.
Şeytên gotiye "ê lı xwe bı heyıre ez dı winım." - Şeytan, "Şaşırıp kalanı edeyim." demiş.
Şêr şêre; çı jine çı mêre. - Aslan aslandır; ha dişidir ha erkek.
Şıkefta sed pez heryê wê sed û yek pez ji heryê. - Yüz koyunun sığdığı yere yüzbir koyun da sığar.
Şûr kalanê xwe nabıre. - Kılıç kınını kesmez.
Ta bı ta dıbe rih. - Kıl be kıl sakal olur.
Taji bı zorê nare nêçırê. - Tazı zorla ava gitmez.
Teyrê ku goşt dıxwun nıkılxwarın. - Et yiyen kartallar eğri gagalı olur.
Tımayi bırakuje. - Tamah kardeş öldürendir.
Tırsa gur jı baranê heba wê jı xwere kulavek çêkra. - Kurdun yağmurdan korkusu olsaydı kendine bir aba yapardı.
Tu bı hıriba tê lı nav keri ba. - Yapağılı olsaydın sürü arasında olurdun.
Tu cehnemê nebini buhuşt bı te xweş nabe. - Cehennemi görmezsen cennet sana tatlı olmaz.
Tu çı têxi kewarê wê ew bê xwarê. - Dolaba ne koyarsan onu alırsın.
War ew ware lê bıhar ne ew bıhare. - Yer aynı yer ama bahar aynı bahar değil.
Wê ev hevira hin gelek avê hıline. - Bu hamur daha çok su kaldırır.
Xeber çekê jınêye. - Küfür kadının silahıdır.
Xeta xwar jı gayê pire. - Eğri çizgi yaşlı öküzdendir.
Xwedê jı yekire xera bıke dıranê wi dı pelûlê de dışkê. - Allah birisinin işini bozarsa dişi sütlaçta kırılır.
Xwedyê xêra dıbe evdalê ber dêra. - İyilik sahibi kilisenin hizmetçisi olur.
Xwestek û kodık bı şûnde? - Dilencilik ve utangaçlık olmaz.
Xılt çıqas axê bıkole bı serê xwe dadıke. - Köstebek ne kadar toprağı kazarsa başına döker.
Ya nare aş ya ji dıre aşvan dıkuje. - Ya değirmene gitmiyor ya da gidip değirmenciyi öldürüyor.
Yarê diya mı yek ba mınê bı dendıkê bıhiva bı xwedi bıkra. - Anamın dostu bir tane olsaydı onu bademiçiyle beslerdim.
Yek ta nabe du ta tê ranabe. - Bir iplik olmuyor, iki iplik geçmiyor.
Zıkê zaroka tıjeye lê zımanê wan nagere. - Çocukların karınları söz doludur ama dilleri dönmez.
Zımanê dırêj darkukê serê xwedyê xwe ye. - Uzun dil sahibinin başına ağaçkakandır.
Zor gêzerê radıke. - Zor, havucu kökünden çıkarır.
Aqlê sıvık barê gırane. - Hafif akıl ağır yüktür.
Behr bı devê kûçka heram nabe. - Deniz itin ağzıyla haram olmaz.
Carna mırov jı yarê diya xwere dıbê yabo. - Gün olur insan anasının dostuna baba der.
Çêlikê mara bê jahr nabın. - Yılanın yavrusu zehirsiz olmaz.
Dara xweziya şin nabe. - Keşkenin ağacı yeşermez.
Ez çı dıbêjım bılûra mı çı dıbêje. - Ben ne diyorum kavalım ne çalıyor.
Ê jınê berde lı paniyê nanêre. - Karıyı boşayan ardından bakmaz.
Fala qereçiya lıhev derdıkeve. - Çingenenin falı birdir, atar tutturur.
Gur dikujin qijak dıxun. - Kurt öldürür karga yer.
Ha kevır lı cer ket ha cer lı kevır ket. -Ha taş testiye değmiş ha testi taşa
Jı hırçkê du eyar dernayê. - Bir ayıdan iki post çıkmaz.
Keçkê bêbav çiyayê bêav. - Babasız kız susuz dağ gibidir.
Lı kerê mırî dıgere ku nala jêke. - Ölmüş eşek arıyor ki nalını kopara.
Malê axê dıçe canê xulêm dêşe. - Ağanın malı gider uşağın canı yanar.
Navê gur derketiye; rovi dınya xera kır. - Kurdun adı çıkmış; tilki dünyayı yıktı.
Pısik ne lı male mışk Evdırrehman'e. - Kedi evde olmayınca fare Abdurrahman kesilir.
Qûna wê qûna mırişkêye hêkê qaza dıke. - Götü tavuk götüdür kaz yumurtası yumurtluyor.
Rûyê reş ne hewci teniyêye. - Kara yüze is gerekmez.
Serê du berana dı beroşkêde nakela. - İki koçun başı bir tencerede kaynamaz.
Şûr kalanê xwe nabıre. - Kılıç kınını kesmez.
Tu cehnemê nebini buhuşt bı te xweş nabe. - Cehennemi görmezsen cennet sana tatlı olmaz.
War ew ware lê bıhar ne ew bıhare. - Yer aynı yer ama bahar aynı bahar değil.
Xwedyê xêra dıbe evdalê ber dêra. - İyilik sahibi kilisenin hizmetçisi olur.
Yek ta nabe du ta tê ranabe. - Bir iplik olmuyor, iki iplik geçmiyor.
Zımanê dırêj darkukê serê xwedyê xwe ye. - Uzun dil sahibinin başına ağaçkakandır.
GOTINÊ MEZINA
Ap pismam e, xal xwarzê ye.
Aşda di heri, dingenim di kuti.
Aqil, dijmin e, ne zanîne ye.
Aqilbend tim mezini ye.
Aqil kemî rê li ber meriyan wenda dike.
Aqil bi peran nêkirîn.
Aqil bi kovike ne kirin seri.
Agir şunê ku ketiyê dişewtîne.
Agirî sor bextê ronî ye.
Aşê xwari êrd diheri.
Ava ruyan revîye.
Ardê xwe bêjinkir, bejinga xwe bi darda kir.
Aqil sivikî bar giranî ye.
Av li êr ne kirin.
Ardê xwe bit kepaka xwe rit.
Anê, ewna çuyînê tuye teri, tu çima kun bi xwe ra dibi.
Alko malê bi teva ye.
Agirê bi duyî aşkere ye.
Arê ardêyê, ava him dayik e, him bav e.
Agiri sor kesî naşewtîne.
Ardî malê mede ber bê.
Ava zêlal jina delal.
Av xwînê dişo, xwîn xwînê naşo.
Ap li birêz, xal li xwarzê xwey dike.
Ar ekî sor e.
Ar î dorê xwe roni dike.
Areki ku sor e, pak û şîr e.
Birnê giran derdê seran.
Berê di pêsîrê xwe ra bigire.
Bextî meriyanî di destî xwe da ye.
Birinê kêrê çê dibe ê zimên çê nabe!
Bayî jêrî lê xistiye.
Berxî çê li ber kozê aşkere dibe.
Ba şunê te li her derê hebe.
Bûkê zarî û ziman tune, xwesiyê dîn û îman tune.
Berf li çîyê bari.
Berx î ku bi beran be, li ber kozê belî dibe.
Bê heval, bi rê nekevin.
Berxî nêr bo kêrê ye.
Bayî jêr lê têxe
Bizinê ji mîyê ra got; min ewa te dît.
Bûyê bijêrka ser sêlê.
Bi testekî du kar ne kirin.
Berve gur ne zirin.
Berî baranê ba ye, berî mirinê ta ye.
Barî giran para kera ne.
Bi zikî birçî nê lîstin.
Bi kevîrî sivik herkes xwe dimalêşe
Bi çirtkê li derî xelkê mêxe!
Ba şîrî xirab nekeve para kesî!
Bermal xwedana malê ye!
Beranî stewr li xwe nîne.
Berjêrî tuke rune, berjur tuke simêl in.
Bûye çoyê dest dînan.
Bi benî dijmin ne daketin bîrê.
Bi navranê xwe pît be!
Berike kune zikî bîrçî ye.
Berî malê cîran hilgire.
Bi çavên birçî zik têr nabe.
Birayî min î mezin li pêyê min xist
Birayê min î biçûk li pî min xist.
Ba merî bê text be, lê ma bêbext nebe!
Bextî reş meriyan ber nade.
Buxtan teniya bin tevê ye.
Bi guviştinê şîr nê der.
Bûkê bi bext xwedan text e.
Bê himi tunebûn e.
Bivirî te hênî di goncda ye.
Bê aqilî kurîya gîrê mezin e.
Bizinê kulek tim ê çilek e.
Bi beçîyek pirtan nê bûyîn mêr.Cîran berî birê ye
Cîranî çê ji birê pêşvatir e
Comardî bi dayînê dibe
Cîran derîyê malê ye
Cîranî mixtacî xwê yê cîrêne
Çilek tu zeman têr nabe
Cîranê xweş şênîya wara ne
Canik û camêr, jin û mer
Can nê şunê, mal tê şunê
Cimatê dînan nabe
Cîranî xîrab merîan xwedan tişt dike
Camerî karê her kesî nîne
Cîran cîranê xwe nas dike
Çi kirîye li deran, ew tê ber nigan
Cîger nê teslîm kirin pisikê
Çalî kun pîne nagirê
Cilê ku li ser rûnîştî kêr meke
Çav têr nebû, zik têr nabe
Camêr e, şêrê şêra ne
Çerme sane çerme seane
Dilî fere şewq û çira
Malê bi ga bi golik nabe
Mala xwe kire zêr
Pîşta xwe da sêr
Çîva ber gana
Bikute bikute xwe danena
Dîna, nasbike li şîna
Devî me yî ceribandî
Ji mastî xelkê xwaştir e
Bi benî xelkê xwe bermede bîrê
Heta ku dew newe şîr
Tirk navin eşîr
Î ku dew kayî ê qunê ji bake
Ji qara kete bin bara
Sewê xatira kete tirba gawira
Kerê Alîka dagerîne qalika
Berxê çê li ber kozê belî ye
Karkirê xwe me, şîrinê xelkê me
Kerra bi gu meke
Bûka li ser haspê, kes nizane qismeta kê
Genim kkete çala nare mala
Dengê kûra nare kerra
Ga mir kêrê lê pir bivin
Kevirî di şuna xwe da giran e
Navî giran e mezelî wêran e
Lawikê malê çû eskerê hat ku kerê berê
Bi çukê mala kuçîkê malane
Ez ne biçukê bira bim, ma kuçîkê heft kerîya bim
Fêda çavekî bi çavekî tune
Sêvê rind para herçê ye
Qirfê li te bi berf bin
Jinikê mêra nênikê mêran e
Mirinê kêr hat ê berve gur bizire
Zikê têr hale yê birçî neyê
Zikê ku pîzav xwarî yê bişewite
Mêrkî li hespî xelkê ye timî peya ye
Nanê bi nanê ye
Piştê bizinê xurî a nanî şivên bixwe
Pezê ku jî kerîya veqetî gurê bixwe
Devî ku xwarî yê fedî bike.
Keçel bi pereyê xwe helawê dixwe
Eraban ku karê xwe nebûn ê hêştira qetran kin
Golikî pîs ê li xwedana vegere
Şorê bi dizikî yê li malê dolê yê
Kuçikî bi zorê bişînî pêz xêre nabe
Di serê xwe bibire di berê xwe nabire
Bi mêr be ji xwe rindtir bi cîran be ji xwe çêtîr
Berê xwangê berva bira berê bira berve gura
Bi vî devî bi vê qunê, herê diziya bizinê
Westîya kir vêsîya xwar
Sêwîya rokê têr xwar, heft cara mala barkir
Kara li şunê bizinê mexelê
Beran bi duw yê xwe naêşe
Serê şikeştî di bin kumê xwe da
Çavê li derîya, Xwelî bi serîya
Kurmî darê yî ji darê
Bihata mîvanekî bi xêr, vê ra bixwinî têre têr
Xizana bi halê xwe bizana, riza bixwarina
Xizanî nezane
Hespî çê qamçîyê di xwe nagîne
Bîr bi dewla tiji navin
Devî siwêr mêske hespê nalke
Te ku ra girî te ku ra bihecî
Xalan xelk in, apan milk in
Relê bukê vi bukê ra
Nanekê bixwe bi qînat, bizewice ji dereke bi kok û bi binat
Ji hespê dêhat li kerê nihişt
Bang kirina xwe bi gakî, şora xwe bi perakî
Serê xwaş balgiha nagre
Dîna ne gunê xwedane xwe gunê
Xelk dewî xwe yî tirş ji meriya naefşîne
Devî sist derdan kêm nake, devî sistî guhan rehat nihêle. Derdî dil ne kişandin/Dîl sarî ro tarî. Di pêş terî gez dike di du tare pîn dike. Du parsek li derîyêkî nabin. Dengî dolê ji dûrva xweş te. Devî tirş zerarê li xwe dike. Dilî hişt wîjdan teda nabe. Dayîk tim lawe nînê/Alik tim lawkan nînê. Dînek kevirekî tevê bîrê çil paqil nikare biderxîne. Dostî çê serî dide sirê nade. Dest bi tenî ruy merîyan reş dike. Di xetir nê birîn /darê gir sîyê xwe fere dibe. Dostî çê li royê reş aşkare dibe. Di kesî megere, ma kes ti te negere. Dest deste dişo, dest jî ruyen dişo. Dijmimî darê ji darêyê. Devî xwe ji hev meke cavên xwe javke. Dostî çê,merîyan li rê nehîle. Davî sist hawê nagre. Dayîkê got: Kane-kaçike go-hane- Dorê malê pak bigire/dilî germ yar xweş dike. Dizan ji dizan dizî erd û ezman larizî. Ê ku serî xwe girê nadî,serî hember rind girê dide. Esil xirab nabe,hîngiv gênî nabe. Eslî pak naslî pak. Ewladî bi xêr milk naxwaze. Eşq merîyen kor dike. Ew jinek nine,canikeke. Agir kirkin germîe pirr kin. Ewled dara guzêyê,torîn hundirê guzêyê. Ewrî reş di gurmije. Êzing nabe text. Êşe dilan ê xirabe. Ê ku zu radiba malê xwe bi bereket diba. Bi vî devî bi vê qunê. Herê diziya bizinê. Westî ya kir vêsîya xwar. Sêvî ya rokê têr xwar heft cara mala barkir. Kara li şunê bizinê li mexelê. Beran bi duw yê xwe naeşe. Serê şikeştî di bin kumê xweda. Çavê li derî ya xweli bi seri ya. Kurmi darê yî ji darê. Bihata mîvanekî bi xêr vê ra bixwinî têre têr. Xizana bi halê xwe bizanîya riza bixwarina. Xizanî nezane Hespî çê qamci yê di xwe nagîne. Bîr bi dewla tiji navin. Devî sîwer mêske hespê nalke. Te ku ra girî te ku ra bihecî. Xalan xelkin apan milkin. Relê bukê vi bukêra. Nanekê bixwe bi qinat bizewice ji dereke bi kok û bi binat. Ji hespê dêhat li kerê nihişt. Bang kirina xwe bi ga kî şora xwe bi perakî. Serê xwaş balgiha nagre. Dîna ne gunê xwedane gunê. Xelk dewî xwe yî tirş ji meriya naefşîne. Pezî bê şivan gurê bixwe. Pela mîne bîrê diza. Hevalî qirikê yî nûkil bi gûyê. Heşe tuneyî ê bi meriya ga û golika biçêrînin. Dizê dizî xwe nas bike. Gur yarî xwe navê. Mar bile xwelîyê bi qinat dixwe. Ma dîna şorek bi ber nekeve kûra kêçek bi dest nekeve. Li şunê hespa ker nêna girêdayin. Ker û hesp li cem hev girêdan ê ji hev û du tir û fisa bêvisin. Bukê zar û ziman tune xwasi yê dîn û îman tune. Kirasên orispîya si û sê ne a yêkî li xwekke 32 ya li hevalake. Dîna bi heft top ber binexmîne perekî xwe yê tim pas be. Silavê pêde li merheba yê dameweste. Xîşni ya mêr dî ji ya weris revî. Destî vesîyê, li ser zikê birçî.
Kinç şîva hatin, perispanga vegerandin. Hespî çê, li ber xwedana ye. Bîr bi çotê tijî nabin. Serê xwe şuştê, henîye xwe helmaştê. Îşkira xwe, şîrîna xelkê. Zêr wenda kir, di pê morî ket. Ralê bûkê, bi bûkêre. Kor bi nefs be, yeka tenê bes e. Kundirî pîs, dendikên xwe pir in.Dil hay ji derlingê neye. Gerî, dirî. Dew birê mast e. Ji ruyan heynan, li simbêlan kirin Badika hesinî, xwe bi xwe pesinî Xizan halê xwe bizanî, riz a bixware.
Akil pirr sermîyan e, ne karê her merîya ne. Berî xwangê berve bira, berî birê berve kevira.Bi vestîyayî kir, bi vesîyayî xar. Bikê bi kîzê, li ber cennetê bilîzê. Bu xerman e, ne bu derman e. Buka paş perdê, kes nizane nasîbê kê. Bukê li ser hespê kes nizanê nasîbê kê. Bûye marê nîv kuştî. Çavên li deriya, xulî bi seriya. Çî neçê para keçê. Cumê xeyî cuyê li henîya xwe xistiyê. Demika gûla, yeka sosina. Destê desta bişon, destê çexbin rûya bişon. Dev tuneyî Di gunda de mer neman, ji dîkara dibên Abdurahman. Dilî xwangê bi xwangê bişewtiya çelkê sê(sav) ne davite ber. Diza ji diza dizî, erd ezman lêrizî. Dizî biharê peyîzî li xenê. Ecer hatin, kevin xelat in. Erev bi erev ra gotîye magî qûn reşo. Gewenda têr xwar, yê li dolê xin. Heştira le pê girêde. Heyî yî kanî ye, tûne yî genî ye. Ji qara kete bin bara. Ji şorê nabêre rev gerek. Kerê şiv li gu. Kes ji arê xwaş narive. Kês nasibî kesî naxe. Kevir li sêr kevir name. Kevirî xwê yî giran e. Kutte bi ta ketiye. Malî dine li dine bime. Mar ji punge heznakê, punga li ber poz birûzê. Memir e memir e hefa tê, mirî şunda kêfa tê. Mî bi nigen xwe, bizin bi nigen xwe. Milê gu dixwe terawîya nake. Mîna marî di tur da ye. Mîna maye(hevîrtirş) mirdesî. Mirîşkê hek kiriye, qûna dîk dişê. Miriyê pir şuşti yê tira bikin. Mîya çê li mexel ê. Navî bajarî dur, xweş e. Ne bi malî pir ne bi gerdanî sor. Nifirê hêrin êzmana, şiva verin xudana. Palî yê çê berdane cê. Paşîye şewereşê tim hîverunê. Pê baranê ga cil dikê. Quzî avê li rîya avê bişke. Ro terin, qêda-bela narin. Sal car nabin yek. Sere xwe wekê li bextê xwe mêzke. Serê xweyî şuştîye henayî xwe helmaştîye. Serra xirxalo bin ra korpolo. Sevîya rokê xerdîye, 7 cara mal barkiriye. Teka çalê, rizkî salê. Şil kir zîya bike. Şîri da bigrê hetta pîri. Şorê xeraw ya xudiya ye. Tu devî ma bûkêy, ez jî yî malê exê. Vestîya kir, vesîya xar. Virin, li mala ma jî pir in. Xalan xelk in apan milk in. Xelk çû raketine Mest(Mistefa) hatê runiştinê Xêlk nenika meriya ye. Xizana halî xwe bizaniya riza bixarina. Xudanê sebrê bîye mîrê misirê.
Devî sist derdan kêm nake, devî sistî guhan rehat nihêle.
Kinç şîva hatin, perispanga vegerandin.
Akil pirr sermîyan e, ne karê her merîya ne.
Blogger Comment
Facebook Comment